KARAHİNDİBA

Bilimsel İsim Taraxacum officinale

Bilinen İsmileri Aslandişi, Keklikotu, Radika, Şeytanarabası

Bitki ile İlgili Genel Bilgiler

Bileşikgiller familyasındandır. Avrupa, Asya,

Afrika ile Amerika kıtalarında yaygın olan ve ülkemizde genellikle çayırlık

alanlarla yol kenarlarında yetişen, çokyıllık otsu bitkidir. 5-30 cm. arasında

boylanabilir. İçi kengel denilen acı bir sütle dolu uzun kazık kökü, rozet

oluşturan derin dişli yapraklarını ve yapraklardan daha uzunca olan çiçek

saplarını taşır. Bu sapların tepesinde kömeç halindeki altın sarısı çiçekleri

ilkbahardan sonbaharın ortasına kadar açar. Daha sonra çiçek kömeçlerinden

oluşan ve tohumlarını taşıyan beyaz bir top görünüşündeki meyve kapçıkları

en hafif rüzgarda uçup çevreye dağılır. Bitki böylece döküp yaydığı

tohumlarıyla çoğalır.

Karahindiba % 5'e varan yüksek oranıyla en iyi doğal potasyum

kaynaklarından biridir. A ve C vitamini ve nikotinik asit ile türlü mineraller

yönünden de zengindir. Bu nedenle yaprakları salatalara katılıp yenir. Kökü

de, yaşken doğranıp salatalara katılır. Kurutulan kökü birçok ülkede öğütülüp

acı hindiba kahvesi olarak içilir.

Tedavi ve Kullanım Şekilleri

Bitkinin tıbbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri şöylece

sıralanabilir:

• Safra salgılarını söktürür.

• İdrar söktürücüdür.

• Kabızlığa, gut hastalığına ve uykusuzluğa karşı olumlu etkileri vardır.

Bu etkileri sağlamak üzere, bitkinin kazık kökü sonbaharda toprağı kazılıp

çıkarılır ve boylamasına parçalara bölünerek gölgede kurutulur. Kurumuş kök

parçalarından 2-3 tatlı kaşığı alınıp 1 bardak suda kaynama noktasına kadar

ısıtılır. Ateş kısılarak ısıtma 15-20 dakika daha sürdürülür. Böylece hazırlanan

dekoksiyondan günde iki-üç kez birer bardak içilir.

• Karahindiba egzama ve aknelere karşı yararlı olur.

Bunun için, bitkinin yaprakları kaynar suya atılıp 10-15 dakika

demlendirilerek hazırlanan infüzyon, şikayet edilen yerlere dıştan uygulanır.

• Bitkinin yeşil bölümleri ezilerek yüz maskelerine katıldığında cildi temizler

ve nemlendirir.

• Bedene zindelik ve güç verir.

Karahindibanın bu tonik etkisinden yararlanmak üzere, bir bez torbaya

konulan bitki demeti, banyonun sıcak su musluğu altına asılır. Sıcak su

akıtılarak doldurulan küvete daha sonra biraz soğuk su eklenip içine girilerek

banyo yapılır.