5 Kasım 2008 Çarşamba

HARDALLAR

Bilimsel İsim Brassica (ya da Sinapis) türleri

Bitki ile İlgili Genel Bilgiler

Turpgiller familyasındandır. Avrupa ve Asya'da

yabani ve yaygın olarak yetişen, sağlığa yararları bilindiğinden en az 2000

yıldır tarımı da yapılan, türlerine göre 30 cm. ile 5 m. arasında boylanabilen

biryıllık dayanıklı otsu bitkidir. Türkiye'de yetişen üç önemli türü Kara hardal

(Brassica: Sinapis nigra), Esmer hardal (Brassica: Sinapis juncea) ile Ak

hardal (Brassica: Sinapis alba)'dır. Bunlardan sağlığa yararlı etkileri en fazla

olan Kara hardalın anayurdu Akdeniz havzası ya da Batı Asya'nın ılıman

bölgeleridir. 1-5 m. arasında boylanabilir. Yuvarlak kesitli, sert ve yeşil renkli

gövdesi vardır. Oval biçimli, sivri uçlu ve yakıcı kokulu yapraklarının üstü

koyu ve altı daha açık yesil renklidir. Yaz ortasında küçük salkımlar halinde

açan sarı renkli çiçekleri, hafif hardal kokulu olur. Küçük, küremsi biçimli

kırmızımtırak kahverengi tohumları, yakıcı kokulu ve tahriş edicidir. Verimli

ve suyu iyi akıntılı toprakları seven kara hardal bitkisi, tohumuyla çoğalır.

Kara hardalın tohumlarında yapışkan bitki sıvısı, yağ, sinapin ile sinigrin adlı

glikozit ve myrosin bulunur. Bu tohumlar ak ve esmer hardal tohumları ile

karıştırılıp ezilir ve un haline getirilir, içine koruk suyu, şarap ya da sirke ile

su, şeker, tuz ve baharat katılarak, özellikle bazı et yemeklerinde, çeşni veren

macun halinde tüketilir.

Tedavi ve Kullanım Şekilleri

Tedavi ve Kullanım Şekilleri nden yararlanılmak üzere, kara hardalın temmuz ayından

başlayarak olgunlaşan tohumları, bitki kökünden kesilip iyice kurutularak ve

dövülüp silkelenerek toplanır. Bu tohumların sağlığa yararlı etkileri ve

onlardan yararlanma yöntemleri şöylece sıralanabilir:

• Kara hardal terleticidir. Ateşlilik hali, soğuk algınlığı, grip ve bronşitin

atlatılmasına yardımcı olur.

• Midevidir. İştahı açar ve sindirimi kolaylaştırır.

• Mayasıla karşı etkilidir.

Bu etkilerinden yararlanılmak üzere, 1 talı kaşığı kara hardal tozu üzerine 1

bardak kaynar su dökülerek 5 dakika süreyle demlendirilip infüzyon hazırlanır.

Bu infüzyondan günde üç kez birer bardak içilir.

• Kara hardal romatizma ağrı ve yangılarını hafifletir.

• Artride (eklem iltihabı) karşı etkilidir.

• Kan dolaşımını uyarır.

Bu etkileri sağlamak üzere 120 gr. taze öğütülmüş kara hardal tozu 45

derecelik ılık suyla ağır ağır karıştırılır ve kalın kıvamda bir lapa elde edilir.

Bir tülbentin üzerine yayılıp ağrılı ve yangılı yerlere konulmadan önce,

tülbentin deriye yapışmaması için deriye ıslak gazlı bez yayılıp sonra hardal

lapalı tülbent deriye 1 dakika süreyle uygulanır ve daha sonra tülbent kaldırılır.

Uygulamada deri kızarırsa zeytinyağı sürülerek kızarıklık giderilir.

• Kara hardal ayak üşümelerini geçirir.

Bu etkiyi sağlamak üzere, 1 çorba kaşığı hardal tozu üzerine 1 litre kaynar su

dökülüp 5 dakika süreyle demlendirilerek infüzyon hazırlanır. Sonra üzerine

biraz soğuk su katılıp ılıtarak ayaklar bu infüzyonun içine sokulur.

• Ayrıca kara hardal rahatlatıcı, gevşetici ve yatıştırıcıdır.

• Kan dolaşımını uyarır.

Bu etkileri sağlamak için, 1-2 çorba kaşığı kara hardal tozu, küvete

doldurulmuş sıcak banyo suyuna serpilip iyice karıştırılır ve bu suda banyo

yapılır.

UYARI

• Hardal, cildi duyarlı olan kişileri rahatsız edebilir.

Hiç yorum yok: