KİRAZLAR VE VİŞNE

Bilimsel İsim Cerasus türleri

Bitki ile İlgili Genel Bilgiler

Gülgiller familyasındandır. Anayurdu, Kuzey

Anadolu bölgesidir, öyle ki, Giresun ilimizin adı, yörede yetişen ve o dönemde

adına ceresia denilen yabani kiraz ağacından gelmektedir. Kiraz, Antik

çağlarda Avrupa'ya götürülmüş ve oradan dünyaya yayılmıştır. Yabani kiraz

ağacı (C. microcarpa), günümüzde de Doğu Karadeniz Bölgesi ormanlarında

dikenli ve dikensiz türleriyle çok bulunur ve 10-15 m. boylanabilirken, Avrupa

ormanlarında 25-30 m'ye yükselen örnekleri görülmektedir. Dikine büyüyen ve

piramit görünüşünü alan yabani kiraz ağacının çiçekleri beyazdır, ilkbaharda

çiçeğinden önce yaprakları açar. Yabani kiraz ya da aynı familyadaki Mahlep

(Idris) ağacına aşı yapılarak Bahçe kirazı ağacı (Prunus-Cerasus-Avium) türü

elde edilir. Bahçe kirazının çiçekleri pembe-beyazdır. Meyvesi tek çekirdekli

tohumunu taşır. Serin yerleri ve süzek toprakları seven kiraz ağaçları,

tohumuyla çoğalır.

Kiraz ağacının meyvesi, bulunduğu bölgeye göre nisan sonu ile temmuz ayı

arasında olgunlaştığında, siyaha yakın kırmızı ya da sarı renkte olur. 1-3 cm.

çapında yuvarlak biçimli, etli, sulu, az lifli, aromalı ve lezzetli olan meyveyi,

dallara ince uzun bir sap bağlar. Fosfor, B3 ve C vitamini ile meyve şekeri

yönünden zengin olan kiraz sevilerek yenen bir meyvedir. Ayrıca pastacılık,

şekerlemecilik ve içki yapımında kullanıldığı gibi reçeli de yapılır. Olgun kiraz

ağacının kerestesi marangozlukta kullanılır.

Tedavi ve Kullanım Şekilleri

Kiraz ağacının kabuğu, yaprakları, çiçekleri ve meyve saplan bedene yararlı

etkiler taşır. Bu tıbbi etkiler ve onlardan yararlanma yöntemlerini şöyle

sıralayabiliriz:

• Kabuğu peklik verici ve ateş düşürücüdür. Bunun için ağacın gövde ya da

dallarının kabuğu soyulup kaynatılarak dekoksiyonu yapılır ve içilir.

• Yapraklan müshildir. Kaynar suya daldırılan yaprakların demlendirilmesiyle

hazırlanan infüzyonu içilir.

• Çiçekleri göğsü yumuşatır ve öksürüğü geçirir. Bunun için ağacın çiçekleri

kaynar suya daldırılıp demlendirilerek yapılan infüzyonu içilir.

Kiraz ağacının tıbbi bakımından en etkili ve önemli bölümü meyve saplarıdır.

Kirazın ve hatta vişnenin (Cerasus vulgaris) meyveleri yenilirken sapları

atılmayıp gölge ve havadar bir yerde kurutulursa aşağıdaki Tedavi ve Kullanım Şekilleri taşıyan

doğal bir ilaç elde edilir:

• Kiraz ya da vişnenin meyve sapları idrar söktürücüdür.

• Böbrekleri ve idrar yollarını temizler.

• İçerdiği bazı mineraller nedeniyle bedenin su dengesini düzenler.

• Kabızlığı giderir.

• Bedeni güçlendirici toniktir.

Bu etkileri sağlamak için 2-3 tatlı kaşığı kurumuş kiraz ya da vişne sapı

alınıp 1 bardak suya konularak kaynama noktasına kadar ısıtılır. Daha sonra

ateş kısılarak 10-15 dakika daha ısıtma sürdürülür. Böylece elde edilen

dekoksiyondan günde üç kez birer bardak içilir.