IHLAMURLAR

Bilimsel İsim Tilia türleri

Bitki ile İlgili Genel Bilgiler

Ihlamurgiller familyasındaki Tilia cinsini oluşturan

ve kışın yaprağını döken 30 kadar ağaç ya da ağaççık türünün ortak adı

Ihlamur'dur. Ülkemizi de içermek üzere Kuzey Yarıküre'nin tüm ılıman

bölgelerinin killi ya da kalkerli, serin ve nemli topraklarında yetişir. Hızla

büyüyen ve 20-25 m. kadar boylanabilen ıhlamur ağaçlarının gövde çapı 1,5

m. bile olabilir. Önce düz olan gövde kabuğu, ağaç yaşlandıkça çatlar. Üzeri

koyu yeşil yaprakları uzun saplı, yürek biçimli, kenarları düz ve almaşık

dizilidir. Yaprağın gri ya da gümüş rengindeki alt yüzünde tüyler bulunur.

Haziran-ağustos ayları arasında açan sarımsı renkli özel, hoş kokulu

çiçeklerinin 3'ü-5'i bir arada, yaprakların orta damarına bağlı ve sarkık

durumda olur. Ağacın tek tohumlu meyvesi minik, yuvarlak ve kurudur.

Ihlamur ağacı, tohumuyla; gövde çelikleriyle ya da filizlenen köklerinin ayrılı

dikilmesiyle çoğaltılır.

Ihlamurun çiçek ve yapraklarında tilyum adlı glikozit, tanen, yapışkan bitki

sıvısı ve farnesol içeren uçucu yağ bulunur. Özellikle çiçek ve yaprakları tıbbi

etkilerinden ötürü kullanılan ıhlamur ağacının beyaz, yumuşak ve homojen

olan kerestesi heykelcilik vb. işlerde, gövde kabukları boyacılık ve halat

yapımında kullanılmaktadır.

Tedavi ve Kullanım Şekilleri

Ülkemizde en çok Büyük yapraklı ıhlamur (T. platyphyllos) ile ikinci sırada

Küçük yapraklı ıhlamur (T. cordata) türü ağaçlar yetişir. Bunların öncelikle

çiçek ve yapraklarının Tedavi ve Kullanım Şekilleri ile bu etkilerden yararlanma yöntemleri

şöylece sıralanabilir:

• Göğsü yumuşatıcıdır.

• Sinir sistemindeki gerginlikleri azaltır. Rahatlatıcı, yatıştırıcı ve uyku

vericidir.

• Kadınlarda aybaşı öncesi gerginlikleri giderir, aybaşı sancılarını azaltır.

Bu etkileri sağlamak üzere, yaz ortasında, kuru bir günde yeni açmış ıhlamur

çiçekleri toplanır. Bunların yanına bir miktar yaprağı da katılarak gölgede

özenle kurutulur. Güneş gören çiçekler koku ve etkilerini büyük ölçüde yitirir.

Kurutulmuş çiçek ve yaprak karışımından 1 tatlı kaşığı alınıp üzerine 1 bardak

kaynar su dökülerek 10 dakika süreyle demlendirilir. Bu infüzyondan günde üç

kez birer bardak içilir.

• Ayrıca, ıhlamur terleticidir.

• İdrar söktürücüdür.

• Uyarıcıdır.

• Bedeni güçlendirici toniktir.

Ihlamurun bu etkilerinden de yararlanılmak üzere infüzyondaki çiçek-yaprak

karışımı dozajı artırılır: 2-3 tatlı kaşığı kullanılır. Aynı yöntemle hazırlanan

infüzyondan günde üç kez birer bardak alınabilir.