EBEGÜMECİ

Bilimsel İsim Malva sylvestris

Bilinen İsmileri Ebe gümeci, Ebegömeci, Kazankarası

Bitki ile İlgili Genel Bilgiler

Ebegümecigiller familyasında yer alan aynı cinsten

1500 kadar tür bitkinin genel adı ebegümecidir. Dünyanın hemen hemen her

yerinde yaygın olan ebegümeci türleri, tüm iklim koşullarına ve her toprağa

uyum göstermiş, iki ya da çokyıllık otsu bitkilerdir. Ülkemizde 8 ebegümeci

türü yetişmektedir. Bunlardan en önemlisi, Büyük ebegümeci (M. sylvestris)

türüdür. 20-30 cm. arasında boylanabilen bu türün yaprakları yuvarlağımsı

biçimli, kenarları dişli, uzun saplı, tüylü, almaşık dizili, 3-7 parçalı ve palmiye

gibi damarlıdır. Yaz boyu ve sonbahar başlarında açan pembe renkli, eflatuni

çizgili çiçekleri, yaprakların koltuklarından çıkar. Meyveleri 10 parçaya

bölünen, olgunlaştığında açılmayan kuru tohumlar halindedir. Bitki, döktüğü

tohumlarıyla çoğalır.

Ebegümecinin yapraklan büyük oranda yapışkan bitki sıvısı; ayrıca glikoz,

pektin, yağ esansları ile az miktarda tanen içerir. Yaprak ve sapları hafif

kokulu ve yavan lezzetlidir. Bazı yerlerde sebze olarak yenilir.

Tedavi ve Kullanım Şekilleri

Tıbbi yararları hatmi ya da gülhatmininkine çok benzeyen ebegümecinin, bu

etkileri ve onlardan yararlanma yöntemleri şöylece sıralanabilir:

• Gastrit ve mide ülserlerinde iyileştiricidir.

• Üst solunum yollan nezlesi ile bronşitte göğsü yumuşatıcı; balgam söktürücü

ve öksürüğü kesicidir.

Bu gibi durumlarda kullanılmak üzere, yaz boyunca ve sonbahar başlarında,

bitki çiçekli olduğu sürece, yaprak ve çiçekleri toplanıp gölge ve havadar yerde

kurutulur. 2 tatlı kaşığı kurumuş yaprak ve çiçek karışımı üzerine 1 bardak

kaynar su dökülerek 10-15 dakika demlendirilip infüzyon hazırlanır. Bu

infüzyondan günde üç kez birer bardak içilir.

• Ebegümeci ayrıca ciltteki çıban, yara ve küçük yanıklarda iyileştirici etki

yapar.

Bunun için, bitkinin taze yaprak ve çiçekler ezilerek hazırlanan yara lapası, bir

tülbentin içine konularak, şikâyet edilen yere kompre şeklinde uygulanır.