DEREOTU

Bilimsel İsim Anethum graveolens

Bilinen İsmileri Durakotu, Tarhanaotu, Tereotu

Bitki ile İlgili Genel Bilgiler

Maydanozgiller familyasındandır. Akdeniz havzası

kökenli, bir ya da ikiyılIık dayanıklı otsu bitki olup ükemizde yaygın olarak

yetişir. 60 cm. kadar boylanabilir. Gövdesi yeşil ya da mavi-yeşil renkli,

yuvarlak kesitli, içi boş ve bir ana gövdeden dallara ayrılan yapıdadır. Hoş

kokulu, iplik gibi ince yapılı ve tüylü olan yeşil ya da mavi-yeşil yaprakları;

yaz ortalarında 20 cm. kadar genişlikte şemsiyeye benzer salkımlar oluşturarak

açan sarımsı renkli, hoş kokulu minik çiçekleri vardır. Oval biçimli, yassı ve

esmer kahverengi küçük tohumları (meyvesi) da hoş kokulu olur. Bitki,

tohumlarıyla çoğalır.

Dereotunun tıbbi bakımından en önemli bölümü olan tohumları, bileşiminde

karvon: limonen adlı maddeler bulunan % 4 oranındaki uçucu yağ ile ayrıca

pektin, reçine ve bazı mineralleri içerir. Bu tohumlar aynen ya da ezilip

baharat olarak bazı yemek ve besinlere katılır. Bitkinin yaprakları, çeşni

vermesi için, yemek ve salatalara konur.

Tedavi ve Kullanım Şekilleri

Besin ve ilaç olarak bedene yararlı nitelikleri ta Eski Mısırlılar zamanından

beri bilinen dereotunun Tedavi ve Kullanım Şekilleri ve bunlardan yararlanma yöntemleri

şöylece sıralanabilir:

• Sinirleri yatıştırır ve bedeni rahatlatır.

• Mide ve bağırsak gazlarını söktürür. Özellikle küçük çocuklarda gaz

söktürücü etkisi önemlidir.

• Sindirimi kolaylaştırır. Karın ağrılarına iyi gelir.

• Mineral yönünden zengin olduğu için tuzsuz rejimlerde yer alır.

• Hıçkırığı kesici etkisi vardır.

• Süt bezlerini uyardığından emzikli annelerde süt gelişini artırır.

• Kusma refleksini bastırır.

Bütün bu etkilerini sağlamak üzere, tohumları iyice olgunlaşmadan önce bitki

kesilip çok sıkı olmayan demetler halinde bağlanarak kurutulur. Tohumları

iyice olgunlaşıp renkleri esmer kahverengine dönüşünce yere temiz bez ya da

kâğıt serilip üzerinde demetler dövülerek tohumlarını dökmesi sağlanır. Bu

tohumlardan 1-2 tatlı kaşığı alınarak hafifçe ezilip üzerine 1 bardak kaynar su

dökülür ve 10-15 dakika süreyle demlendirilir. Yemeklerden önce bu

infüzyondan birer bardak içilir.

• Dereotu nefesin kötü kokusunu temizler. Bunun için tohumlan ağızda

çiğnenir.