KARAKAFESOTU

Bilimsel İsim Symphytum officinale

Bilinen İsmileri Eşekkulağı

Bitki ile İlgili Genel Bilgiler

Hodangiller familyasındandır. Anayurdu Avrasya

olup ülkemizde Kuzey Anadolu'da yetişmektedir. 120 cm'ye kadar

boylanabilen, çokyıllık otsu bitkidir. Karakafesotunun toprakta 3 m. ve hatta

daha derine kadar inen kalın ve uzun, rizomlu bir kökü vardır. Dört köşe

kesitli, tüylü, yeşil renkli ve boydan boya çizgili gövdesi, bitkinin tepesinde

dallara ayrılan yapıdadır. Uca doğru sivrilen oval biçimli yaprakları kaba

dokulu, belirgin damarlı ve koyu yeşil renklidir, ilkbahar sonunda başlayıp

sonbahara kadar açan mavimsi mor renkli çiçekleri, çan biçimli ve yere doğru

sarkık salkımlar halindedir. Karakafesotu bol güneşli yerleri ve azotça zengin

toprakları sever. Tohumlarıyla ya da daha hızlı gelişmesi için köklerinin

bölünmesiyle çoğaltılır. Ancak bitki bir yere yerleştiğinde, o topraktan sökülüp

atılmasının güç olacağı akıldan çıkarılmamalıdır.

Karakafesotu uçucu yağ, reçine, tanen, alkaloitler, yapışkan bitki sıvısı ve

insanda hücre oluşumunu destekleyen allantoin adlı maddeyi içerir. Bitkide

bulunan maddeleri daha da açımlarsak, yalnızca yapraklarının kalsiyum,

potasyum, fosfor gibi değerli mineraller ile A, B12, C vitaminleri yönünden

zengin olduğu sonucuna da varırız, işte bu nedenle bazı yerlerde bilinçli

beslenen kişiler tarafından karakafesotunun yaprakları çiğ olarak salatalara

katılır, ıspanak gibi pişirilir. Gövdesi kaynatılıp ağartılarak kuşkonmaz gibi

pişirilir ve yenir.

Tedavi ve Kullanım Şekilleri

Aşağıda sayacağımız, insan bedenine çok yararlı etkileri nedeniyle adına Tıbbi

karakafesotu da denilen bitkinin neredeyse mucizeler yarattığı iddialarına

katılmamazlık edemiyoruz. Karakafesotu bitkisinin insana inanılmaz gibi

gelen ve hiçbir yan etkisi bulunmayan Tedavi ve Kullanım Şekilleri ni ve bunlardan yararlanma

yöntemlerini şöyle sıralayabiliriz:

• Diyareyi (ishali) keser ve peklik verir.

• Yatıştırıcıdır.

• Bedeni güçlendirici toniktir.

• Kanı temizler.

• İdrar yollarını temizler.

• Balgam söktürücüdür.

• Göğsü yumuşatır ve üst solunum yollarını da temizler.

• Bronşit ve insanı taciz eden öksürük durumlarında iyileştirici ve

rahatlatıcıdır.

• Gastrit, onikiparmakbağırsağı ülserleri, ülserli kolit ve mide çeperinin

zayıflaması nedeniyle oluşan fıtıklarda güçlü bir iyileştiricidir.

• Damar ve doku büzücü etkileri nedeniyle iç ve dış kanamalarda

iyileştiricidir.

• Aynı etkisi nedeniyle hemoroitte (basur yaraları) iyileştirici olur.

Bütün bu önemli etkilerinden yararlanmak için, karakafesotunun kök ve

rizomu (kökgövdesi) ilkbahar ve sonbaharda allantoin düzeyinin en yüksek

olduğu dönemlerde toprağı kazılarak çıkarılır. Bunlar iyice temizlenir ve

küçük parçalara ayrılır. 40-60 C derece sıcaklıkta kurutulur. Körpe yaprakları

da toplanıp gölgelik bir yerde özenle kurutulur. Kurumuş yaprak ve kökleri

karıştırılır. Bunlardan 1-3 tatlı kaşığı alınıp 1 bardak suda kaynama noktasına

kadar ısıtılır. Sonra ateş kısılıp 10-15 dakika daha ağır ağır ısıtma işlemi

sürdürülür. Böylece elde edilen dekoksiyondan günde üç kez birer bardak

içilir.

• Karakafesotu yara temizliği, yanık pansumanı ve cildi yumuşatma

işlemlerinde de yararlıdır.

• Kronik varikosel durumlarında da iyileştirici etki yapar.

Bu etkilerinden yararlanmak için yukarda tarifi verilen dekoksiyon kullanılır:

Yara, yanık ve varikosel durumlarında dekoksiyon dıştan uygulanır. Cildi

yumuşatma işlemlerinde losyon halinde ya da banyo suyuna bolca katılarak

uygulanır.

• Karakafesotu etkili bir yara iyileştiricidir.

• Eklem ağrıları, berelenme, ezik, hafif yanık, kesik, burkulma ve şişmelerin

iyileştirilmesinde etkili olur.

• Yaralı yerlerimizde dokuların düzensiz oluşmasını önler.

Bu etkileri için bitkinin körpe yapraklarıyla yara lapası hazırlanır ve şikâyetli

yerlere dıştan uygulanır.

UYARI

• Çok derin yaralarda karakafesotunun uygulanmasında dikkatli olunmalıdır.

Çünkü bitki yaranın üzerinde sağlıklı bir doku oluştururken altta kalan yara

apse yapabilir.